Буряад хэлэнэй баялигые т\\рээгшэ

Баян дайда Баяндай нютаг т\рэл арадтаа  олон  тоото оюун бэлигтэй х\н\\дые урган х\м\\ж\\лhэн габьяатай.

Тэдэнэрэй дунда РФ-циин болон Буряадай арадай артист, Баяндайн аймагай х\ндэтэ эрхэтэн, УОБАО болон АБАО соелой  габьяата ажаябуулагша Георгий Бутуханов болоно. Георгий Борисович творческо ажаябуулгынгаа 53 жэл соо хоер зуугаад рольнуудые г\йсэдхёё.  М\н лэ РФ-циин соелой габьяата ажаябуулагша бэлигтэй найруулагша Владимир Кондратьев, Буряадай габьяата артист, х\гжэмшэн Леонтий Ертагаев, дуушан Галина Маланова, СССР-эй уран зураашадай Холбооной гэш\\н, Украинын арадай поэт Булат Бутунаев болон бусад юм.

Баяндайн аймагай ойн баярай дэргэдэ бидэ сонинойнгоо хуудаhанда аялгата hайхан буряад хэлэеэ б\хы наhаараа т\\рээжэ, арад зондоо т\рэл хэлэнэй баялигые, гое hайханиие харуулhан бэлигтэй з\жэгшэн тухай хёёрэхэ х\сэлтэйбди.

РФ-циин соелой габьяата ажаябуулагша бэлигтэй найруулагша Владимир Кондратьев  Баяндайн аймагай  Хатар-Хадай hууринда т\рэhэн. Хатархадайнгаа эхин, Олойн дунда hургуулинуудые д\\ргээд,   т\рэл нютагтаа жэлэй туршада совхоздоо х\дэлёё. Бага наhаяа дурсан иигэжэ бэшэhэн байдаг:

«Урдандаа, \шёё бага байхадаа, уhанай н\гёё талада зуhаландаа, найман ханатай гэртэ н\\жэ ошодогнай hанаандамни ородог. Гэрнай уужам, агаарыньшье ондоо, сэбэр, байдалнайшье ондоо болодог hэн. Yргэлжэ hэрюун байдагыень hанагшаб. Yглёёг\\р hэрихэдэш хараасгайнуудай шууялдаан, \дэшэндёё бэлшээриhээ субаhан \хэрн\\д… Ухаантай, шогтой сэсэн \бгэд hанаанhаам гарадагг\й. Ганса Абагал Хатареев абгамни юунээр сэнтэй hэм. Тэрэнэй хэлэhэн \гэн\\д домог боложо дэлгэрдэг байгаа. Бухата, Хайрагта хаданууднай ехэл \ндэрн\\д мэтээр hанагдадаг бэлэй, тайлгануудай \нгэрдэг Улаан-Боори, Арбагайта нуга, h\ниин танаа гэhэн   м\ргэлэй газарнууд, ой, мойhон шугы, жэмэс, М\рэн горхон, тээрмэ –ой ухаанда б\хёёр \лэhэн газарнуудни. Загаhанай элбэг эндэл hэн. Нааданууд, т\\дэг\\д,  еохор, \бhэ хуряалга, тайлганууд… Болбосон бэшэшье hаа, яаралг\й тэрэ \е соо юум даа, нэгэл ухаантай юумэ байдаг байгаа. Эхэ газартаа дурлаха, аха зониие х\ндэлхэ, сабдагуудта h\гэдэхэ, заншал гуримуудые сахиха – эдэ б\гэдэ ёёрын хууляар \е дамжан дэлгэрдэг, х\н\\дые атаархал гээшэhээ зайлуулжа байдаг hэн ха. Ажал ба наадан зугаа, ургадаг, шэнгэдэг наран, уг дамжуулга – эдэ б\гэдэ минии ухаан бодол соо шэнгэhэн, ажабайдал ба ажал албандамни \ргэлжэ туhатай баялигууд гээшэ. Эхэ нютагташ ямар бэ даа, нэгэ айхабтар ехэ х\сэн бии, шуhанайнгаа г\йсэдэ шадал оруулхын т\лёё бараалхажа байха еhотойб гэжэ этигэдэгби. Минии нютагайхид – баяндайнхид-эхирэдэйхид тоонто нютагаараа, нютагайхидаараа омогорхожо ябаха эрхэтэйл даа.»   

Владимир Ильич  1964  ондо Ленинград хото ошожо, артистын мэргэжэл шудалха азатай байгаа. 1969 ондо дээдэ hургуулияа амжалтатайгаар д\\ргэжэ ерээд, Х. Намсараевай нэрэмжэтэ Буряад театрай артист боложо, ажалайнгаа намтар эхилээ hэн. Зургаан жэл артистаар х\дэлхэ \едёё 30 гаран янза б\риин гол рольнуудта наадаа. 

1975 ондо Москва хотодо ГИТИС-эй найруулагшын таhагта орожо, 1980 ондо д\\ргэжэ т\рэл театрта найруулагшаар бусаа бэлэй.

Буряадайнгаа урлалда онсо габьяатай байhанайнгаа т\лёё Буряадай болон Россиин урлалай габьяата ажал ябуулагша гэhэн нэрэ зэргэн\\дтэ х\ртёё. Буряад театртаа олон жэлн\\дэй туршада ахамад найруулагшаар х\дэлёё бэлэй. 

 Эрдэм бэлигээр т\гэс, ёёрын харасатай з\жэг найруулагша  Владимир Ильич Кондратьев Буряад ороноо хааяаг\й суурхуулжа, буряад зондоо жэншэдг\й зохид з\жэг\\дые найруулан табижа, з\рхэ сэдьхэлыень х\дэлгэн, з\жэгёё дээрээ буряад зоной абари зан, т\\хэ домогыень харуулжа шадаhан габьяатай.

Намжилма Цыденова бэлдэбэ