Арюудхалгын заншалта «Д\гж\\бэ» \нгэрбэ

Усть-Ордын дасанай "Д\гж\\бэ"                                                                                                                   Алаййрай дасанда

Жэл бухэндэ Сагаалганай хуралые угтуулан, б\хы дасануудта «Дугжуубэ» хурадаг  заншалтай юм. Шэнэ hарын гарахын урда хоер хоног урид «Дугжуубэ» болодог.

«Д\гж\\бэ» гээшэмнай «ЖАРА» гэhэн удхатай. Хайша хайшаа 5-5 сантиметр гурбалжан талха, тобон, саахараар 60 балин хэгдэдэг. Yнэн дээрээ 10 г\, али 20 балин хэгдэдэг байха, тиигээд балин дээрээ хонхойлгожо тэмдэг\\дые табидаг, тэдэ тэмдэг\\дэйнь тоо 60 байха еhотой юм. Эдэ балингууд хадаа «Шойжол» гэжэ \хэлэй, тамын эзэниие х\ндэлхын т\лёё хэгдэдэг байха. Заал hаа юундэ 60 балин байха болоо юм гэбэл, с\\дхын туршада тэнгэридэ буудалтай 60 бурхад хамаг амитадые сахижа байдаг, с\\дхэмнай 60 адли хубида хубаардаг байха. Энэ гэрхэнэйнь \\дэн – «Шойжолой» аман гэжэ тоологдодог. Ламанар, hузэгтэн олоороо уншалга доро ябажа, балингуудаа асаржа, досоонь табидаг. Энэ уншалгын удха юуб гэбэл, h\зэгтэн «Шойжолые»эдэ балингуудаараа  х\ндэлжэ, \хэл, тахал, \бшэ зоболонбоо аршалхыень гуйдаг байна. Тиигээд лэ тэрээхэн гэрхэниинь галдагдаха. Энэнь «Сор» гээшэ. Тиигэжэ «Шойжол» 6\хы h\зэгтэнэй х\ндыень тогтоожо абаба гэhэн удхатай \йлэ хэрэг \нгэрдэг байна. «Сор» галай хажууда х\н зоной гэрhээ асарhан талха, саарhа нангин галаар хайлуулха тусхай хоердохи т\\дэг носоогдоно. Энэ хадаа жэл соо сугларhан 6\хы муу муухай юумэн галдагдажа, хунэй  сэдьхэл арюудхагдаа гэhэн удхатай.

Январиин 31-дэ Усть-Ордын болон Алайрай дасануудай h\зэгшэд арюудхалгын т\\дэгтэ энэ жэлээ муугаа гээжэ, сэдьхэл дотороо сэбэрлэбэ.

Намжилма Цыденова