Уг гарбалаа мэдэжэ ябая!
6. ХАРГАНА
Харгана 10 х\б\\тэй (10 х\х\\ртэй): 1. Моотхон (мoотогон), 2. Шуудай (сагуудай), 3. Байталай, 4. Xyшyyн, 5. Баряахай, 6. Батанай, 7. Тангад, 8. Баатаржан (баатаржаан), 9. Хоодой (хуудай), 10. Х\хэ.
Харгана обогтон б\рхы шубуун уряатай, хара тугтай.
Иимэ шог зугаа \гэн\\д бии:
1) Мохоо хутагаараа
мунса зурадаг,
Морин тэргээрээ
мууе зёёдэг,
Б\хэриг хоморгошо,
эд зёёриншэ хара тугтай харгана.
2) Харгана х\н харатай,
Хартаганаа боролжо хадхууртай.
З) Хадхууртай бургаahан – долоогoно,
Хаядалдаа харуу – харгана.
7. ХУДАЙ
Худай 7 х\б\\тэй (7 х\х\\ртэй): 1. Х\\дэй (х\\гэдэй), 2. Хара тёёлэй, 3. Хунда (Хундуу), 4. Б\шхэй, 5. Зальтир, 6. Жэмгэд, 7. Шилхар (Шалхар).
Худай обогтон шэл\\hэн уряатай, х\рин тугтай.
Иимэ шог зугаа \гэн\\д бии:
1.) Худагай yha
Хундагаар yyhaн xyдaй.
2) Зудай олон х\ндэтэй
Худай уг гарбалтан.
3) Хуримай мяханда садааг\й
Хурса хутагатай худайнар.
8. БОДОНГУУД
Бодонгууд 6 х\б\\тэй (6 х\х\\ртэй): 1. Оргодой (оргойтой), 2. *арьмайта, 3. Будан (бодон), 4. *уури (байра), 5. Тураг, Зартаган (зэртэхэн). 6. Бодонгууд обогтон шоно мэргэн уряатай, боро тугтай.
Иимэ шог зугаа \гэн\\д бии:
1) Бодын мяханда
б\хёёржэ \зёёг\й,
Боошхын архида
б\хёёржэ \зёёг\й,
Ула м\рёё харуулааг\й,
Аяг зангаа танюулааг\й,
Ухаан балартааг\й
Шоно мэргэн уряатай,
Боро тугтай бодонгууд.
2) Бодолтойхон хадаа
бодонгууд,
Бодонгууд хадаа
тодорхойнууд.
3) Бодонгууд х\н буритай,
Бодон гахай hоеотой.
4) Бодонгууд х\н бодолг\й,
Буруугайнь хорео шэшэhэтэй.
9. ХАЛЬБАН
Хальбан 6 х\б\\тэй (6 х\х\\ртэй): 1. Мэнгээ, 2. Зургад (зургууд), З. Хурьгай (Хоригой), 4. Гутаар, 5. Баригай, 6. М\сэн.
Хальбан обогтон араата уряатай, хара-х\рин тугтай.
Иимэ шог зугаа \гэн\\д бии:
1) Хальбан х\н хара заргаша,
Улаан хэлэтэниие урдаа оруулдагг\й.
2) Харбаха номондо
Хабаг\й Хальбан,
Хара тогоондо
Хабатай Хальбан.
Дэлихэ номондо
Д\рэг\й Хальбан,
Дэльбэн тогоондо
Д\рэтэй Хальбан.
10. САГААНГУУД
Сагаангууд 5 х\б\\тэй (5 х\х\\ртэй): 1. Уляанхай (улинхай), 2. Yбгэй, 3. Хугшууша (хушууша), 4. Б\тэй (б\дэй), 5. Шоно.
Сагаангууд обогтон буура уряатай, сагаан тугтай.
Иимэ шог зугаа \гэн\\д бии:
1) Хари х\ниие х\ндэлхэ
Хонин тёёлэйтэй
Cагаангууд,
Манай х\ниие х\ндэлхэ
Морин тёёлэйтэй
Сагаангууд.
Морин тёёлэй х\ндэтэй
Сагаан,
Мордохо сагта \дэшэдэг
Сагаан.
2) Сарай мяханда садааг\й,
Саазын архида hогтоог\й,
Сарбуу ш\\рээд табихаг\й,
Салбуу дорюун зантай
Сагаан тугтай Сагаангууд.
|
