Тyрын уреэлнууд
Аглаг тэнюун нютагтаа
Айл боложо т\бхинэгты,
Аба эжы хоероо
Анхаран ходо hанагты.
Хоер хушуун \риие
Хоймортоо тэнжээгты,
Yетэн олон н\хэдёёрёё
Ходол х\хюун ябагты.
Буурал сагаан толгойтонhоо
Yреэл шагнан hуугты,
Yреэл хэлэhэн \гые
Yдэрэй одон болгогты.
Сэлгеэ hайхан дайдадаа,
Сэсэг ногоон нютагтаа
Аба эжынгээ \реэлтэй
Арад зонойнгоо дунда
Ажалдаа шударгы суутайхан,
Аялга хонгео дуунуудтай,
Омог сагаан сэдьхэлтэй,
Олон хани н\хэдтэй,
Айраг сэгээ д\\рэн,
Аяга сайгаа \ргэжэ,
Наранай толо хаража,
Наhанай \ндэрые дабажа,
Аша зээнэрээ тойруулан
Амар амгалан hуугыт даа!
Yетэн н\хэдтёё илдамхан
Ёёр дундаа инагхан ябагты,
Олзо ехэтэй,
Олон х\\гэдтэй бологты!
Хуби заягаа холбожо байhан
Хоер залуушулнай
Yнэр баян боложо,
Yлзы зол жаргалтай,
Энхэ амгалан, эл\\р,
Эдеэнэй дээжэ эдижэ,
Эдэй hайханиие \мдэжэ,
Али олон хэрэг\\дтээ
Амжалтатай, урагшатай ябаг лэ!
Энэ айл боложо байhан
Хоер залуушуулнай,
Yргэн hайхан нютагтаа
Yнэр баян жаргажа hуугты.
Буянта hайхан эхэ, эсэгын
Нэрэ нэрл\\лжэ,
Буряад зоной ажабайдалые
Саашань \ргэлжэл\\лжэ,
Газар хотоймо олон малтай боложо,
ЦК-да х\дэлхэ х\б\\дтэй боложо,
Сэбэр hайхан басагадтай боложо,
Олон зунай дунда
Омог ехэтэй,
Аба, эжын \реэлээр
Амар амгалан, жаргажа
hуухань болтогой!
Х\хэ м\нгэн тэнгэри шэнги
Y\лэн холбоотой,
Х\рьhэтэ алтан дэлхэй шэнги
Yндэhэн холбоотой,
Yргэн м\рэн шэнги
Эхеэрээ холботой,
Yндэр модон шэнги
Оройгоороо hалбаржа,
Аша гушамнай
Yндэр наhатай,
Удаан жаргалтай,
Баян \нэр,
Бата hайхан
Жаргажа hуухань болтогой!
Yргэн уужам \йлсэдёё
Yндэр гэрээ тогтоогты,
Наран мэтэ мандан,
Набша мэтэ дэлгэрэн hуугты!
Х\н зоной дунда
Хуушан т\\хэеэ шэнэлжэ жаргагты,
Ажал дээрэ амжалта туйлажа,
Аймаг соогоо алдартай ябагты.
Арбаад х\б\\д, басагадай
Аба, эжы боложо жаргагты,
“Волга” машинатай баян боложо,
Орден з\\мэ т\р\\ бологты.
Аянда зёёлэн ябагты,
Ашанар, зээнэртээ х\ндэтэй ябагты!
Залуу наhандаа золгожо,
Эдир наhандаа инаглажа,
Холшор наhаяа холбожо,
Ойрые \зэжэ,
Холые хаража,
Алтан дэлхэй дээрэ
Алдар ехэтэй боложо,
Х\н зоной дунда
Х\ндэ ехэтэй боложо,
Yбдэг тулама \бгэржэ,
*аншаг тулама х\гшэржэ,
Yглёё б\хэндэ
Ш\\дэрэй шэные ойможо,
Yдэр б\хэндэ
Y\лэнэй сэлмэгые хаража,
Yеын \едэ жаргахатнай болтогой!
Эрэ х\н тухай оньhон \гэн\\д
Эрдэни элэхэ б\реэ \нгэ ородог,
Эрэ х\н ябаха б\реэ ухаа ородог.
Эхэнэрг\й эрэ – эжэлг\й морин,
*амгаг\й эрэ –hахалг\й тэхэ.
Эмээлг\й х\н – \дэрэй гуйраншан,
Эхэнэрг\й х\н – h\ниин гуйраншан.
Yбгэн х\н мэхэтэй,
Yлэг бууса н\хэтэй.
Хурын х\б\\д харатай, шаратай,
Х\нэй х\б\\д hайнтай, муутай.
Эреэн инзаган эхэеэ hанаха,
Эсэгын х\б\\н нютагаа hанаха.
Баян х\ндэ ураг олдохо,
Баатар х\ндэ хани олдохо.
Х\б\\гээ hургажа, эсэгэ болохо.
Басагаа hургажа, эхэ болохо.
Д\\нэрээ hургажа, аха болохо,
Х\\гэдые hургажа багша болохо.
Мори hургажа. эзэн болохо,
Модо талхижа, дархан болохо.
Мал дахажа, малшан болохо,
Угалза гаргажа, уран болохо.
Ном уншажа, ухаа орохо.
Эрэ х\н эсэхэ тумаа hанаа орохо,
Эржэн (перламутр) элэхэ тумаа \нгэ орохо.
Бурятская народная игра. Борьба – Б\хэ барилдаан
Игроки делятся попарно. По сигналу учителя каждый игрок, имитируя борьбу, руками старается задеть или коснуться за колени соперника или за ногу (заранее обговаривается). По количеству касаний получают очки. У кого набирается большее количество очков, тот побеждает. Игру начинают по сигналу.
|