Июлиин 6-8-да Усть-Ордын Буряадай тойрогой 80 жэлэй ойдо зорюулагдаhан «Сур-Харбаан-2017» соелой ба тамирай hайндэр \ндэр хэмжээндэ \нгэрбэ.

НЭЭЛГЫН БАЯР

Жагсаалай уе

Физкультурна эл\\рж\\лгын комплексые нээлгэнэй \е

Н\хэдэй райкомой 1-дэхи секретарь байhан Георгий Петров, Губернатор Сергей Левченко, округой гулваа Марина Иванова

З\жэглэмэл харуулгаhаа

Нээлгэнэй еhололдо Эрх\\гэй областиин Губернатор Сергей Левченко, Эрх\\гэй областиин Губернаторай орлогшо – Усть-Ордын Буряадай округой захиргаанай х\тэлбэрилэгшэ Марина Иванова, регионой Хуули зохеодог Суглаанай т\р\\лэгшын орлогшо Кузьма Алдаров, регионой Хуули зохеодог Суглаанай зёёриин болон экономическа политикын талаар комитедэй т\р\\лэгшэ Ольга Носенко, районой мэр Сергей Гомбоев гэгшэд хабаадаа.

Энэ жэлдэ hайндэртэ найман команданууд хабаадаба: зургааниинь – УОБО муниципальна районуудhаа, эдэнэрhээ гадна Залариин болон Ойхоной районуудhаа. Стадионой харгыгаар т\р\\шын зэргэдэ областной Сур -Харбаануудта оло дахин илалта туйлаhан, недондонойхи Сур-Харбаанай илагша – Оhын районой эбтэй эетэй команда гараба, хойноhоонь Эхирэд-Булагадай, Алайрай, Боохоной, Баяндайн районуудай, теэд Ойхоной болон Залариин районуудай команданууд гэшхэлнэ, hайндэрэй эзэд болоhон н\хэдэй команда б\т\\лбэ. Команда б\хэнэй колоннодо мэдээжэ ба алдарта х\н\\д гэшхэлнэ, тэмдэглэн хэлэхэдэ, спортсмен\\д, соелой х\дэлмэрилэгшэд болон т\рэл районойнгоо х\гжэлтэдэ нэрэтэй т\рэтэй хубитаяа оруулhан х\н\\д ябалсаба.

– *ара болоод Н\хэдэй район тогтоhоор 45 жэлэй ойн баяраа тэмдэглэхэ. Табан жэлэй саана н\хэдэйхид энэ гайхамшагта hайндэрэй айлшадые х\ндэм\\шээр угтажа абаhан байгаа. *\\лшын жэлн\\дэй туршада эндэ ехэ юумэн хэгдээд байна, харгынууд баригдаа, тосхоноо болбосон т\хэлтэй болгоо. Тосхонойнгоо т\б гое болгоо, – гээд Сергей Левченко тэмдэглэн хэлэбэ. – Сур-Харбаанаа нээжэ, булта Таанараа амаршалнаб, тулалдаануудай хабаадагшадта золоо оложо, hайнаар тулалдахыень, харин харагшадта удаан мартагдахаг\й ушарнуудые хадуужа абахыень х\сэнэб.

– Усть-Ордын Буряадай округой болон Эрх\\гэй областиин ойн баярта жэлдэ энэ hайндэр \нгэржэ байна. Манай регионой х\н зоной ажабайдалай шанар hайжаруулха хараатай Эрх\\гэй областиин Губернаторай болон Правительствын \\схэлн\\дые бидэ hайшаанабди, социальна программануудта м\нгэн hомологдоно, арадай \\схэлн\\дэй, модельнэ гэрн\\дэй программа х\дэлнэ. Энэ жэлдэ тарилгын талмай \ргэдёё, эбэртэ бодо малай тоо толгой олошороо. Ороhон хура бороон hайн ургаса абажа, тэжээлтэй байжа шадахабди гэhэн найдал \з\\лнэ ха юм. Сур-Харбаан область дотор ажаhуудаг б\хы арадуудые эблэр\\лгын h\лдэ тэмдэг болоно, – гээд Кузьма Алдаров Эрх\\гэй областиин Хуули зохеодог Суглаанай б\хы депутадуудай нэрэhээ амаршалба.

– Энэ hайндэр Эрх\\гэй областиин, Усть-Ордын Буряадай округой болон Н\хэдэй районой ойн баярта жэлдэ \нгэржэ байна гээд онсоор тэмдэглэхэ х\сэлэнтэйб. Энэ жэлдэ Алайрай болон Боохоной районуудта 95 жэл г\йсэнэ, – гээд Марина Иванова тэмдэглэбэ.

Районой мэр Сергей Гомбоев амаршалгын \гэдёё областиин Губернаторта, Правительстводо, Хуули зохеодог Суглаанда туhа \з\\лhэнэй т\лёё баяр баясхаланаа х\ргэбэ. М\нёёдёё Н\хэдэй райондо б\хы хэрэгсэлн\\дээр тааруу ФОК х\дэлжэ захалхань.

Федерациин Соведэй гэш\\н Вячеслав Мархаевай нэрэhээ амаршалгын \гэн\\д уншагдаба.

Нээлгэнэй \дэшэ театральна янзын з\жэг, hайндэрэй концерт харуулагдаба. Г\рэнэй хатар ба дуунай «Талын аялганууд» ансамблиин, Агын Буряадай округhоо ерэhэн хатар ба дуунай «Амар сайн» гэ hэн Yндэhэтэ театрай болон Эрх\\ хотын арадай «Красная горка» ансамблиин артистнар hайндэрэй концерт харуулжа, х\н зониие баясуулба.

Шэнэ ФОК нээлгэн

Областной Сур-Харбаанай хэмжээн соо типовой «Унга-Арена» ФОК нээгдээ.

– Шэнэ комплексын барилга тухай Сергей Гомбоевтой хёёрэлдэhэн сагаа hананаб. Барижа \рдихэ г\ гээд hанаата болоhон байгааб. Харин барижа шадабат. Бэрхэн\\д байнат! Комплекс муу бэшээр баригдаба. Районой ойн баярта жэлдэ спортдо дуратайшуулда, б\хы ажаhуугшадта hайн бэлэг боложо, хоер дахин \л\\гээр илалтануудые асаржа байгуужан. Н\хэдэй районой т\лёёлэгшэд хододоо регионой болон федеральна хэмжээнэй м\рысёён\\дтэ нэрэтэй т\рэтэйгёёр бэеэ харуулдаг. М\нёё дээрээ габьяата ба залуушье спортсмен\\д дээдэ хэмжээн дээрэ бэеэ hорихо аргатай болобо, – гээд регионой толгойлогшо хэлээ hэн.

– Усть-Ордын Буряадай округ онсо статустай, шэглэлн\\дэй нэгэн гэхэдэ, спортын \ндэhэн з\йлн\\дэй х\гжэлтэ болоно. Иимэ ФОК баригдажа, Евгений Жербаев болон бусад шанга спортсмен\\дтэ мэтэ бэрхэ х\н\\дэй бии болоходо туhатай байха гэжэ найдамаар. Н\хэдэй районой ажаhуугшад физкультурна ба бэе тамираа эл\\рж\\лхэ комплекстой болохоор \ни х\леэhэн юм, теэд областиин Правительствын болон районой захиргаанай журамтай ажалай ашаар недондо ФОК барилга эхиеэ абаhан байгаа. ФОК барилгада ба стадионоо hэльбэн шэнэлхэ х\дэлмэридэ ехэ м\нгэн гаргашалагдаа. Ехэ х\дэлмэри хэгдээ, тиимэhээ Сур-Харбаан \ндэр хэмжээн дээр \нгэрхэ гээд найданаб. Спортын энэ комплекс ехэ эрилтэтэй байха, эндэхи спортсмен\\д элдэб хэмжээнэй м\рысёён\\дтэ ехэ эдэбхитэйгээр хабаададаг ха юм, – гээд УОБО захиргаанай х\тэлбэрилэгшэ Марина Иванова хэлэбэ. – Бидэ саашадаашье физическэ культурын талада барилгын объектн\\дтэ ехэ горитой анхаралаа хандуулхабди. М\нёё дээрээ иимэ ФОК Алайрай райондо бариха хэрэгтэй байна. Кузьма Алдаровай хэлэhээр, ФОК залуушуулай болон \хиб\\дэй спортын х\гжэхын тула х\дэлжэ байг лэ.

Улаан лентэ отолхо эрхэ Сергей Левченко, Кузьма Алдаров болон Сергей Гомбоев гэгшэдтэ х\ртэбэ.

Усть-Ордын Буряадай округто м\нёё \еын энэ типовой ФОК т\р\\шын бэшэ. Боохондо, Усть-Орда тосхондо, Оhодо болон Баяндайда баригдажа, ашаглалгада тушаагданхай. Н\хэдэй ФОК табадахи болоно. Энэнэй барилгада 62 млн 700 мянган т\хэриг гаргашалагдаа, 59,5 млн т\хэриг – областной бюджедhээ, 3,13 млн – нютагай бюджедhээ. Стадионой капитальна заhабарилгада 10 млн т\хэриг областьhоо, 500 мянган т\хэриг нютагай бюджедhээ \гтэбэ.

Спортивна объектын талмай 1000 кв.метртэ х\рэнэ. Эндэ 8,6 м \ндэртэй 43х18 спортзал бии, бэе тамираа эл\\рж\\лхэ, атлетикээр, ритмическэ гимнастикаар хэшээлн\\дые \нгэргэхэ, волейбол, баскетбол, гандбол, мини- футбол гэхэ спортын наадануудта хараатай ха юм.

Х\дэлмэриин хэрэгээр Н\хэдэй районоор

Регионой гулваа Сергей Левченко, округой гулваа Марина Иванова hайндэрэй хэмжээн соо «Кнауф ГИПС Байкал» ООО ошожо хараа, генеральна директорынь Качур Всеволод болоно. Эдэ айлшадые районой мэр Сергей Гомбоев х\ргэлсэбэ. 2006 ондо «Кнауф» гэhэн немецкэ фирмэ Новонукутск тосхондо «Нукутский гипсовый карьер» нэрэтэй ЗАО худалдажа абаhан байгаа. 2010 ондо «Нукутский гипсовый карьер» ЗАО-ой бааза дээрэ «Кнауф» фирмэ гипсокартоной листн\\дые \йлэдбэрилэн гаргаха талаар заводой барилга д\\рэжэ, 2011 онhоо х\дэлжэ захалаа бэлэй. «Кнауф ГИПС Байкал» ООО ехэ хэрэгтэй \ндэр шанартай з\йлн\\дээр – хуурай барилгын холисоор ба гипсокартоной листн\\дээр Сибириин болон Алас-Дурнын регионуудые хангана. Тэндэ б\тээгдэhэн з\йлн\\дынь Новосибирскhээ эхилээд, Алас Дурнын з\гтэ х\рэнэ, ехэ бэшэ тоогоор Монгол орондо ороно. «Кнауф ГИПС Байкал» ООО-до х\дэлдэг х\н\\д Н\хэдэй районой Заречный тосхондо предприятиин барижа \гэhэн гэрн\\дтэ ажаhуудаг. Энэнhээ гадна эндэ «Кнауф ГИПС Байкал» ООО-гой х\сёёр богони болзор соо м\нёё \еын спортын комплекс баригданхай, иишэ промышленна предприятиин х\дэлмэрилэгшэдhээ гадна, нютагай х\н\\д ехэ дуратайгаар ерэдэг. Волейбол, баскетбол наадаха талмайнууд, настольно теннис наадаха, тренажерна залнууд, \хиб\\дэй лабиринт бии.

Албанай делегаци энэнhээ гадна «Наран» ООО-до ошоhон юм. Эндэ ойн модо, барилгын материалнуудые ба санитарно-техническэ оборудовани худалдадаг, ойн модо бэлдэжэ, хюрёёдэжэ, зорожо гаргадаг.

Эрын гурбан нааданай

Эрхим\\дынь тодорлой.

Шамдаа урматайб даа

Буряадайм hайндэр –

Уряалтай Сурхарбаан

Сурхарбаанай спортын м\рысёён\\дтэ 8 команданууд 10 з\йлн\\дээр м\рысэhэн байна.

*ур харбаан

Yндэр \бгэд т\р\\тэй,

Х\дэр х\б\\д эрхимтэй

Номо hурша харбалган,

Yнэн мэргээ харуулган.

Байнууд т\ргэн тудуулаа,

Т\р\\ мэргэн тодороо!

Сур харбахада эгээл мэргэн баатар дангинанар ном годлиео бэлдэн, арад зоной дура татажа, Абай Гэсэрэй \ринэр гээшэбди гэhэндэл шаб гэhэн ангуушад, хэрмэшэд сагаа х\леэлдэн байна. Харбажа эхилхэдэнь арад зон амилхаяашье болинхой, гансал х\хэ тэнгэриин \ндэртэ булжамуур шубуухайн баярай дуун.

Округ хододоо мэргэн харбагшадаараа суутай. Энэ м\рысёён ехэ hонирхолтойгоор \нгэрдэг юм. Буряад \мэдхэлтэй, эбэр ном hомоо баринхай мэргэш\\л эгээл хурса нюдэтэй, шандааhатай, херхо мэргэн байhанаа элир\\лээ.

Х\б\\дэй дунда Алайрай аймагай Максим Лхасаранов т\р\\лбэ. Эрэш\\лэй дунда энэл аймагай Александр Бадряков нэгэдэхи hуури эзэлээ. Эхэнэрн\\дэй дунда Мария Данилова (Н\хэд), басагад сооhоо Ирина Урбаева (Алайр) илагшад болоо.

Ветерануудай дунда Вячеслав Николаев (Эхирэд) т\р\\лбэ. Командна т\р\\шын hуури Оhын харбагшадта х\ртэбэ. Эрэш\\лэй дунда абсолютна чемпион Александр Бадрянов (Эхирэд) болобо. Оhын Валентина Бадашкеева эхэнэрн\\дэй дунда абсолютна чемпионкын нэрэ зэргэдэ х\ртэбэ.

hур харбалгаар абсолютна чемпионууд Александр Бадряков, Валентина Бадашкеева

МОРИ УРИЛДААН

Мори урилдаан… Хэды багашуулай hанаа бодол, хэды эрэш\\лэй этигэл, хэды басагадуудай харасаа нэгэдэн эгээл т\ргэн, эгээл гое, эгээл шадамар морин сэрэгые илгаруулан тодорхойлхоб! Харгын холые холо гэнг\й, хэдэн олон уула дабаануудые дабажа, гол м\рэн\\дые гаталан гаража, холо ойрын х\дёё нютагуудhаа х\лэг моридоо асаржа, урилдаанай урда захые бариха эрмэлзэлтэй ерэhэн зондо баярые х\ргэхэ гээшэ \л\\ бэшэ.

Боохоной х\лэг морид эгээл хурданууд байгаа. Yнгын, оhын голнуудай морид м\н лэ эрхим д\нг\\дые харуулаа. Перекат, Гарвард, Хрусталь, Рубин, Леди Маскма нэрэтэйн\\д х\лэг\\д урилдаанай т\р\\ болоhон байна.

БYХЭ БАРИЛДААН

Б\хэ барилдаанай абсолютна чемпион Юрий Власко

Б\хэ барилдаанда эгээл зоригтой, шадалтай бэрхэ х\б\\д тулалдадаг. Буряад барилдаанай гол д\римынь гэхэдэ, гараараашье газар х\рэжэ болохог\й, тиимэhээ эндэ ганса х\сэ, бэе бэшэ, харин hонор, шадал хэрэгтэй бшуу. Тиимэл хадаа барилдааша х\б\\днай гансашье Буряадтаа бэшэ, харин б\хы дэлхэй дээрэ суутай болонхой. Илажа гараhан баатар талын б\ргэдтэл гарнуудаа ниидэhэндэл hарбайл- гажа бурхан тэнгэридээ зорюулжа хатардаг заншалтай.

Х\б\\дэй дунда 45 кг – 70кг. дээшэ шэгн\\ридэ тулалдаанууд \нгэрёё. Артем Токарев (Ойхон), Андрей Имеев, Андрей Данилов (Н\хэд), Влад Замбылов(Эхирэд),Константин Топшиноев(Боохон), Юрий Иванов(Оhо) шалгараа.

Абсолютна чемпионой нэрэ зэргэдэ эхирэдэй Геннадий Михеев х\ртёё.

Эрэш\\лэй дунда чемпионууд Николай Балдунников (Оhо), Дмитрий Зунтоев(Боохон), Эрдэм Самеев (Баяндай) Юрий Власко (Оhо) болобо. Абсолютна чемпионой нэрэ зэргэдэ Юрий Власко х\ртэжэ, 50 мянган т\хэриг м\нгэн, морин шан абаба. Тэрэ финалда нютагайнгаа б\хэ Алдар Хамаевтай тулалдаhан байна.

Энэ hайндэртэ эхирэдэй мэдээжэ барилдаашан Валерий Хунгуреевта Россиин спортын мастерай \нэмшэлгэ барюулагдаа.

Спортын бусад з\йлн\\дэй д\нг\\д

Шатараар эхирэдэй шатаршад т\р\\лээ. Нэгэдэхи доска дээрэ эрэш\\лэй дунда Елена Оршонова илалта туйлаа. Хоердохи доска дээрэ Владимир Халтанов шалгарба. Эхэнэрн\\дэй дунда Аяна Хангуева илаба.

Т\р\\шын команда hуури шатараар Эхэрэд-Булагадай аймаг абаба. Буряад шатараар м\н лэ энэ аймаг шалгараа. Ольга Хунгуева болон Василий Ханхараев гэгшэд т\р\\лээ.

Дойбодоор нэгэдэхи доска дээрэ эрэш\\л сооhоо Оhын Афанасий Лаврентьев, хоердохи доскада эхирэдэй Геннадий Баядаев гэгшэд илаба.

Эхэнэрн\\д сооhоо Н\хэдэй аймагай Лидия Аржитова шалгараа.

Оhын аймаг командна т\р\\шын hуурида гараба.

Волейбол наадан ехэ шанга тулалдаанда \нгэрёё. Эндэ ганса призовой hууринуудай т\лёё бэшэ, м\н бусад hууринуудта «халуун» наадан болобо. Шэнэ стадионой волейболой талмай дээрэ энэ hонирхолтой тулалдаануудые хараха х\сэлтэйш\\л олоороо суглараа.

Эрэш\\лэй дунда финалда Оhын болон Н\хэдэй команданууд уулзаа. Шанга тулалдаанда н\хэдэйхид шалгараа. 3-дахи hуурида Баяндайн аймаг гараба.

Эхэнэрн\\дэй дунда финалда алайрай болон н\хэдэй волейболистканууд тулалдаа. Эндэ алайрайхид илаба. Гурбадахи hуури оhынхид эзэлээ.

Футбольна поли дээрэ областной Сурхарбаанай т\р\\ hуурида х\ртэхын шанга нааданууд \нгэрhэн байна.

Алайрай футболистнууд hайн наада харуулжа, м\рысёёнэй илагша болобо. Хоердохи hуурида н\хэдэй болон гурбадахи hуурида оhын аймагай футболистнар гараба.

Гирь \ргэлгэ хаба х\сэтэй, гартаа ш\рбэhэтэй эрэш\\лэй тулалдаан. Эндэ т\р\\шын hуури эхирэдэй команда эзэлээ. Боохоной, баяндайн команданууд турнирай удаадахи м\рн\\дые эзэлбэ. Ёёhэдынгёё шэгн\\ридэ эхирэдэй Роман Гербич, Александр Ливчук, Игорь Просекин, Андрей Глубоких, Абай Ташимов, Геннадий Асхаев, баяндайн Александр Якушев гэгшэд болобо.

Х\нгэн атлетикээр эхирэдэй спортсмен\\д шалгараа. Оhын болон алайрай команданууд хоердохи, гурбадахи hууринуудта гараба. Долоон зайнуудта г\йлдёёшэдэй дунда илагшадаар Тигран Бабаян (Залари), Валентина Берданосова (Эхирэд), Никита Михалев (Боохон), Надежда Щукина (Эхирэд), Александр Коротков(Оhо), Любовь Битуева (Боохон), н\хэдэйхид Юрий Шульгин, Марина Хатылева, Светлана Березовская (Оhо) тоологдобо. Утааша h\рэлгэдэ алайрай Роман Салий, залариин Диана Дудко гэгшэд эрхим д\нг\\дые харуулба. Эстафетын м\рысёёндэ эхирэдэй спортсмен\\д илаба.

ХААЛГЫН Е*ОЛОЛ

Сур-Харбаанай Т\г Боохоной аймагта дамжуулагдана

Областной Сур-Харбаанай д\нгёёр т\р\\шын hуурида Оhын аймаг гараба Хоердохи hуури Н\хэдэй команда эзэлбэ. Гурбадахида Эхирэд-Булагадай аймаг байба. Илагша команда кубог, 1-дэхи шатын дипломдо х\ртёё. Аймаг б\хэн барилдаашадай ковер, волейбольно, футбольно б\мбэгэн\\дые абаха юм.

95 медальнууд \гтэhэн юм.

Соелой программада илагшад, призернууд, хабаадагшад дипломуудаар, акустическа системэн\\дээр шагнагдаа.

Округой захиргаанhаа «КВН» нааданай илагша болон призернууд шагнагдаа. Т\р\\шын hуурида х\ртэhэн н\хэдэй командада дамжуулгын кубог болон УОБО ойн баярта кубог, 1-дэхи шатын Диплом, сэнтэй шангууд командын гэш\\н б\хэндэ барюулагдаа. М\н лэ дипломуудые, шангуудые призернууд, хабаадагшад абаба.

Энэ жэлэйнгээ зунай найр наадые округ \ндэр хэмжээн дээрэ бэлдэбэ. Анха т\р\\шынхиеэ тэрэнэй \нгэргэлгэдэ 5,5 миллион т\хэриг илгагдаа.

«Сур-Харбаан-2018» гэhэн областной соелой-тамирай hайндэр Боохон тосхондо \нгэрхэ юм.

Наталья Могзоева, Намжилма Цыденова

Авторнуудай болон С. Игнатенкын,

С. Ашимовагай, Т. Васильевагай фото-зурагууд

В рамках праздника на сценической площадке прошел финал фестиваля молодежных команд КВН. Общая тема фестиваля – «Кочевий предков древняя тропа…». По итогам игры первое место заняла команда «Пятый угол» из Нукутского района, второе место – команда Аларского района «Вне очереди», третье место – команда Эхирит-Булагатского района «Успешная группа».

Администрация Усть-Ордынского Бурятского округа выражает благодарность за спонсорскую поддержку областного культурно-спортивного праздника «Сур-Харбан-2017»:

Сумарокову Илье Алексеевичу, генеральному директору СХПК «Усольский свинокомплекс»;

Моркель Андрею Альбертовичу, генеральному директору ООО «Департамент ВПО»;

Пасюку Александру Ивановичу, генеральному директору СХПК «АгроБайкал»;

Матусевич Сергею Степановичу, председателю Совета директоров ЗАО «Мясоперерабатывающий комбинат Ангарский»;

Пак Валерию Петровичу, генеральному директору ООО СК «Энергострой»;

Гречухе Александру Владимировичу, генеральному директору ООО «Янта-Доставка»;

Франтенко Гавриилу Степановичу, генеральному директору СХПАО «Белореченское».