Россиин арадуудай \ндэhэн хэлэн\\дээр эрдэмэй симпозиум

Февралиин 26-да «Родные языки народов России в системе образования и поликультурного воспитания: билингвальная образовательная среда, стратегии и технологии обучения и воспитания» сэдэбээр регион хоорондын эрдэмэй-практическа онлайн симпозиум \нгэрбэ. Тэрэнэй эмхидхэгшэ Забайкалиин хизаарай эрдэм болбосоролой Министерствэ болон Агын социальна hалбарилгын х\дэлмэрилэгшэдэй мэргэжэл дээшэл\\лгын институт.

Симпозиумдо Забайкалиин хизаарай, Буряад Уласай, Эрх\\ можын т\лёёлэгшэд олоор хабаадаа. Тэрээн дээрэ олон хэлэн\\дэй байдалда т\рэл хэлэ \зэлгын асуудалнууд м\нёё сагай эрилтын эдэбхитэй аргануудые хэрэглэлгэ з\бшэн хэлсэгдээ.

Манай тойрогhоо Эхирэд-Булагадай, Баяндайн. Оhын аймагуудай багшанар,округой захиргаанай \ндэhэн хэлэнэй таhагай мэргэжэлтэд хабаадажа, элидхэлн\\дые, презентацинуудые хэhэн байна.

Буряад хэлэнэй хуби заяан, тэрэнэй саашанхи х\гжэлтын асуудал олоной hанаа зобооhон зандаа. Илангаяа холбоото уласай болбосорол тухай хуулиин  недондо жэл хэгдэhэн хубилалтануудай х\сэндёё орожо, hурагшадай  т\рэлхи хэлэеэ гэртэхинэйнгээ бэшэhэн мэд\\лгээр \зэхэ болгогдоходо, шиидхэгдээг\й олон асуудалнууд гарана бшуу. Энээн тухай хабаадагшадай дунда д\й д\ршэлёё андалдалгын hонирхолтой хёёрёёлдёён болоо. Г\рэн доторнай  ажамидардаг  олон  ондоо  \ндэhэн арадуудай т\рэл хэлэн\\дые сахин х\гжёёлгэ, тэрэниие болбосоролой эмхин\\дтэ \хиб\\дтэ заалга гээшэ м\нёёдэрэй оршондо тон шухала, хурса гэгшын асуудал болоод байна гээшэ.

Ёёhэдынгёё hургуулинуудта т\рэл хэлэеэ ямар аргаар заажа, hурагшадые олон хэлэн\\дэй дунда х\м\\ж\\лжэ байhан тухай элидхэлн\\дые, м\н лэ манай тойрогой т\рэлхи хэлэнэй, эхин классуудай багшанар, психологууд хэhэн байна.

Усть-Ордын гимнази-интернат, Оhын аймагай Yлейн, Баяндайн Хатар-Хадайн hургуулинуудай буряад хэлэнэй багшанар \ндэhэн  хэлэнэй  х\гжэлтэдэ  классhаа гадуур хэмжээн, соел, гэр б\лэ ямар \\ргэ д\\ргэдэг тухай элидхэлн\\дые бэлдээ.

Багшанарай ажалай гол зорилго-   з\бёёр уншуулжа, бэш\\лжэ hургаха, м\н баhа хэлэнэй д\рим\\дтэй танилсуулха, уран зохеол \з\\лхэ хэрэг болоно бшуу. Харин хэлэ мэдэдэгг\й х\\гэдые тэрээнтэй танилсуулха, эхин шатын шадабаритай болгохо гэhэн ажал м\н. Гэртээ т\рэл хэлээрээ хёёрэлдэхэ, харилсаха, гансашье баярта ушарнуудаар уулзахадаа, т\рэ хурим, ойн баяр болон бусад еhолол б\тээхэдээ, найраа гоеожо, шада-яда еhын тулада буряадаараа т\л-мал гэhэнэй \рэ хэр байгшаб? Yдэр б\риин ажабайдалда х\н б\хэн эжы, баабайнгаа hургаhан эхэ хэлээр харилсан дуугаржа  байхын хажуугаар, элдэб нютагуудай буряадуудай бэе бэеэ х\сэд д\\рэн ойлгохын тула бэшэгэйнгээ хэлэ шудалха  амин шухала хэрэг гээшэ.

Манай т\рэл хэлэн манhаа бэшэ хэндэ хэрэгтэй юм? Ганса багшанарта найдаад, ёёhэдёё ямаршье hэдэлгэ хэнг\й hууха буруу. Т\рэл хэлэн\\дээ шудалха арга боломжо манай г\рэндэ ажаhуужа байhан б\хы арадуудта хуулиин еhоор олгогдонхой.

Симпозиумой материалнуудаар согсолбори хэблэгдэхэ.

Намжилма Цыденова