«Геройнуудай орон»

Yнгэржэ байhан долоон хоногто Усть-Ордын Yндэhэтэнэй М.Н. Хангаловай нэрэмжэтэ Номой сан соо «Геройнуудай орон» гэhэн выставкэ \нгэрбэ. Энэ \зэсхэлэн «Г\рэнэй тамирай музей» гэhэн Федеральна г\рэнэй бюджетнэ эмхи зургаан т\лёёлёё, тиигээд комикснуудай т\хэлтэйгёёр зураhан т\\хэн\\д ба архивна-биографическа мэдээн\\д зосоонь оронхой. Выставкэ патриотизмын х\м\\ж\\лгэдэ, тамирта ба оронойнгоо т\\хэдэ hонирхолой х\гжёёлгэдэ шэгл\\лhэн болоно.

Усть-Ордын 1-дэхи дунда hургуулиин 10-дахи ангиин hурагшад болон тэдэнэрэй классай х\тэлбэрилэгшэ Яков Барнаков hонирхолтой баримтанууд дээрэ \ндэhэлжэ, тэдэ Эхэ оронойнгоо т\\хэтэй б\ри г\нзэгыгёёр танилсаа. Номой сангай х\дэлмэрилэгшэд \хиб\\дтэ шуналтайгаар экскурси \нгэргёё.

1918-1920-оод онуудай туршада г\рэн соомнай эрхэтэнэй сэрэгэй hургалгада эдэбхитэй х\дэлмэри ябуулагдадаг, х\дэлхэ шадабари дээшэл\\лгын ба г\рэнёё хамгаалгын системэ байгуулагдадаг байгаа гэжэ \хиб\\д т\\хэhээ мэдээ. Тиигээд ОСОАВИАХИМ (общество содействия обороне авиации и химическому строительству) гэжэ нэгэдхэмэл ниитын хамгаалалгын эмхи бии болоо. Б\хы г\рэн соо тамирай кружогууд, секцин\\д, тирнууд, буудалгын газарнууд, авиа ба мотоклубууд \ргэнёёр дэлгэр\\лэгдэнхэй байгаа. Ажалайнгаа h\\лээр зон тамирта hуража, хамгаалгын дадалаа дээшэл\\лжэ, сэрэгэй хэрэгтэ hурадаг байгаа. Ехэнхидээ дайшалхы \йлэн\\дтэ хабаадаhан инструкторнууд, тамиршад татагдадаг байгаа. Нормативуудай ба зэргэн\\дэй системэ байгуулагдаа. Иигээд ГТО гэжэ физкультурна-тамирай комплекс бии болоо. Эгээл иимэ тамирша зондо выставкэ зорюулагданхай. Тэдэ ёёрынгёё д\йгэй ба тэсэбэриин hайгаар Эхэ ороноо хамгаалжа шадаа. Экспозици соо г\рэнэй т\\хэдэ аргаг\й ехэ м\р \лээhэн геройнууд тухай материалнууд табигданхай байна. Летчик Александр Мамкин  ниидэлгын училищи д\\ргээд, дайнай \едэ багахан \хиб\\дые дайсадай ара талаhаа гаргажа, абардаг байгаа. Юугээрээ тэрэ hанагдааб гэхэдэ, буудалга доро ороод, аюултай х\ндёёр шархатаhан летчик самоледоо hуулгажа шадаа, борт дээрэнь \хиб\\д, тамаралгаар чемпион Леонид Мешков, ворошиловско буудашад, барилдаашан Григорий Малинко, б\мбэгёёр наададаг хоккейн чемпион Владимир Сабдунин, гимнаст Виктор Чукарин, Советскэ Союзай «т\р\\шын перчатка» боксер Николай Королев, легкоатлет Николай Копылов, б\хэдэлхэйн т\\хэтэй гайхамшагта эхэнэр-мэргэн буушан Людмила Павличенко, тоосондо абтаhан 309 фашис солдадуудтай, тэрэнэй тоодо 36 фашис мэргэн-буудаашад байгаа. Выставкэ б\хы эдэ мэдээжэ зон тухай биографическа ба т\\хэтэ мэдээн\\дые ёёртёё оруулна.

Илангаяа \хиб\\д тон согтойгоор анхаралаа «Ночные ведьмы» гэhэн экспозицидэ табяа. Тэрэ отрядай командир Марина Чечнева байгаа. Эхэнэрн\\дэй авиационно отряд дайсадай дээг\\рнь шууяаг\йгёёр ниидэжэ, тэдээние добтолжо, \нэхёёрёё, аргаг\й ехэ айдаhыень х\ргэдэг байгаа.

Тамирай шэнжэн\\дэйнгээ аша туhаар тэдэ нэгэтэ бэшэ орондоо ямаршье ядаралта байдалhаа илагшад боложо гарахадань, туhалаа.

Людмила Буяхаева