«Даши Чойнхорлинг» дасанай барилга hэргээгдэбэ

1815 ондо Алайр hууринда дасан бодхоогдоhон. Хуушан байшанhаа юушье \лёёг\й. Тэрэниие урдахи зуун жэлэй 20-еод онуудаар hандаргааhан юм. М\нёё эндэ нэгэ дуган. Харин ламанарай сэсэрлиг \лэhэн. Эндэхи нарhад, шэнэhэн, хуша мододые ламанар хоер зуугаад жэлэй саана hуулгаhан. 

Дасан Алайрай д\\мэтэй зэргэлээд, Черемховын т\мэр харгыhаа 45 модоной газарта байhан. 1894 ондо дасанай хашаа дотор нарhан, хасуури, хуша ба шэнэhэн модод таригдаhан. Энээн тушаа з\\н з\г шэнжэлэгшэ эрдэмтэ Цыбен Жамсарано XX зуун жэлэй эхеэр дасан ерэхэдээ тэмдэглэhэн: «Дасан тэгшэ газарта бодонхой, гонзод гэhэн т\хэлтэй багашаг хэмж\\рэй байшан. Тойроод хуу модод таряатай, яhала барагхан сэсэрлиг болонхой байна. Илангаяа дасанай з\\н таладань зорюута хореологдоhон сэсэрлигынь б\ришье hайхан. М\нёёнэй шэрээтынь эмээхэй дуратайгаар тарималнуудаа бёёмэйлжэ байхадань, тэдэнь татуулhан шэнгеэр ургажа байха юм. Эндэ хасуури, хуша, жодоо, шэнэhэн, \лир, мойhон, \хэр нюдэн, морин хада (крыжовник) ба б\хы Алайрай дайдадал, тоог\й олон зэрлиг сэсэг\\д hалбаран ургана. Сэсэрлигынь хараhанай удаа, хэнэйшье сэдьхэлдэ \нжэгэн арюун мэдэрэл т\рэмёёр байнал». 

2004 ондо урдын т\\хэтэй Алайрай дасан дахин \ндэрлэн бодожо, анханайнь сэсэрлигэй модод \нинэй хатангир байhан аад, шэнээр hалбаржа эхилээ.

Эдэ \дэрн\\дтэ Эрх\\ можын хуушанай дасанай барилга hэргээгдэбэ. Россиин Заншалта Сангхын Эрх\\ можоор Дид – Хамба Алдар Долгоржаповай хэлэhээр, энэ жэлдэ дасанай барилга д\\ргэхэ т\сэбтэй.

***

Под занавес 2021 года случилось долгожданное событие – прихожанами дацана было продолжено строительство храма Божества Долгой Жизни – Аюшиин с\мэ, большой ритуал закладки священного сосуда Бумба в фундамент которого был проведен в праздничный день 200-летия Аларского дацана, в июле 2015 года в п.Кутулик.

С января 2021 г. Кутуликский приход Аларского дацана является официальной резиденцией Дид Хамбо Ламы Сангхи России по Иркутской области Шираба Долгоржапова.

Намжилма Цыденова