Дамнин Ошоров

Миисгэй хулгана хоер

 Кухни соо наадажа байhан д\рбэтэй Дамба гэнтэ хашхарба:

– Эжы, эжы h\тэй hуулга руу хулгана орошоол!

Юумэ оежо hууhан эжынь толгойгоошье \ргэнг\й хэлэбэ:

– Теэд тэрэнээ гаргажа хаяа г\ш?

– Yгы  hуулга руугаа  миисгэйгээ шэхээб! – гэжэ х\б\\ниинь  бардамаар харюусаба.

Наран h\ниндёё унтадаг г\?

Эжынь х\б\\гээ унтуулжа ядахадаа хэлэбэ:

– Наранай орохолоор, б\хы амитан унтаридаа орожо, б\хёёр унтадаг юм.

 Бата асууба:

– Эжы, аа эжы, газаа харанхы болоходо, наран унтадаг гээшэ г\?

– Унтадаг, б\хэли h\ниндёё угаа б\хёёр унтадаг юм, – гэжэ эжынь харюусаба.

– Эжы, хэлэгтылши даа: наран х\нжэлдёё бухаад унтадаг юм г\? – гэжэ Бата hонирхобо.

– Эжынь даб гэhээр харюу оложо ядаба. Теэд харюу \гэхэ хэрэгтэй ха юм.

– Нарамнай б\хэли \дэртёё ажал хэжэ эсэhэн байха, h\ни болоходо, х\бэнтэй дулаан х\нжэлёёрёё хушаад, буханг\й унтадаг юм, – гэжэ эжынь х\б\\гээ унтуулхын арга бэдэрнэ.

Доржо Сультимов

«Минии шэнээн болоходонь...»

Хоертойхон Сэрэн х\б\\н гэр соогуураа м\лхин, машинаяа иишэ, тиишэнь т\лхинэ. Шэб шэнэхэн машинань сонхоор  шагааhан  наранай туяа доро элдэб hайхан  \нгёёрёё яларжа, бишыхан эзэндээ баяр т\р\\лэн, заахан м\рн\\дээрээ торшогоносо мухарина.

Гэнтэ Сэрэн абяаг\й боложо, машинаяа носошобо. Гайхаhан эжынь х\б\\нэйнгээ арадань hэмээхэн зогсожо хараба ха. Сэрэн машина соогоо орохоео hанаhандал, эндэhээньшье, тэндэhээньешье шагаана.Гарайнгаа хургануудые, х\лёёшье шэхээд \зэнэ. Эрьюулээдшье, урбуулаадшье, табяадшье, \ргёёдшье, машинынгаа досоонь орожо ядан тухашаржа hуутараа, арадань абяаг\й зогсоhон эжыгээ гэнтэ обеоржорхибо.

– Эжы, би м\нёё энэ шэнэ машинада hууха гээд багтанаг\йб.

 Машинынгаа ехэ, минии шэнээн иимэ томо болоходонь, би досоонь орожо hуугаад г\йлгэхэб. Эжы, хоюулан hуугаад, х\гшэн эжы, абадаа ошохобди. Ехэ – \\ даа бэлэг абаашадаг болохобди, – гээ hэн.

Таабаринууд          

Ц.-Б. Бадмаев

Тэнгэри, газар байгаалиин \зэгдэл тухай

Саhан дээрэ

Шаажан аяга (hара).

Х\лг\й аад, ябадаг,

Нюдэг\й аад, уйладаг   (\\лэн,бороо).

Тоб тоб тобшонууд,

Тоборюу м\нгэн тобшонууд

Толгой дээрэм унаба (м\ндэр)

Будаашье hаа, хара,

Булаашье hаа,эли  (h\\дэр)

Булажа болодогг\й

Булгайр хара шулуун  (h\\дэр)

Х\лг\й аад, г\йдэг,

Х\рзэг\й аад, малтадаг (уhан)

Хара торгые,

Хайшалжа болохог\й (уhан)

Х\дёёдэ х\хэ тохом (нуур)

Т\мэр бахана тэнгэри тулаба (утаан)

Ургамал тухай

Найган байhан модон

Наян хоер hалаатай,

*алаа б\ридёё буурсагтай,

Буурсаг б\ридёё \ндэгэтэй (таряан)

Гээгэнь ногоон,

Гэдэhэниинь сагаан  (hонгино).

Дотор газарай х\\хэн

Долоон дабхар хубсаhатай  (мангир)

 Хара элжэгэн

Яhан хототой (мойhон)