Февралиин 8-да Усть-Ордын \ндэhэтэ арадай уран олзоборилгын т\бтэ Екатерина Асалхановагай «Буряад зураг» гэhэн выставкэ нээгдэбэ. Тэрэнэй нээлгэндэ т\бэй т\р\\ методист Виктория Банаева, мэдээжэ уран зураашан, дизайнер Анжелика Алсаткина гэгшэд хани н\хэрэйнгёё уран зохеолгын ажаябуулга тухай хёёрэбэ.

Россиин уран зураашадай Холбооной гэш\\н Екатерина Асалханова Эхирэд-Булагадай аймагай Баянгаза нютагта т\рэhэн. Усть-Ордын уран hайханай hургуули, Эрх\\гэй уран hайханай училищи д\\ргэhэн юм. Бэлигтэй уран зурааша Санкт-Петербургын г\рэнэй уран hайханай академи д\\ргээд, гурбан жэлэй туршада академиин т\\хын, искусствын кафедрын аспирантурада hураа. М\нёё Екатерина Владимировна Эрх\\гэй техническэ университедэй дизайнай кафедрын ахалагша багша, Усть-Ордын х\\гэдэй искусствын hургуулиин багша болоно.

Нютагайнгаа зураашанай \зэсхэлэндэ ерэгшэд Хий мориие зуралгын мастер-класста хабаадаhан юм.

Жэнхэни буряад зурагай арга маяг зохеохы ажалдаа шэнгээhэн бэлигтэй уран зураашын ажалнуудые нюдёё хужарлуулан, сэдьхэлээ ханатараа харабаб. Екатерина Асалханова урайни урда сагай г\н сооhоо буряад зураашадай абажа ябаhан “Буряад зураг” гэhэн арга хэлбэри зураг зуралгадаа хэрэглэжэ, дабташаг\й ёёрын арга д\рэтэй, ёёрын онсо ондоохон маягаар зурагуудаа амилуулжа шадана. Уран зураашан бурхадые зурадаг. Энэ хадаа ёёрын д\римтэй нарин нягта ажал гээшэ. Екатеринада уран зураашын бэлиг шадабариин хажуугаар, арадай аман зохеол, т\\хэ домог т\гэс мэдэхэ, эрдэм шэнжэлгын ажалнуудые hайн мэдэхэ эрилтэ, м\н баhа харюусалга урдань табигдана. Яагаад зурахаб гэжэ оюун ухаандаа бодомжолоод, юун гээд ёёртёё hанаа hэн бэ, тэрэ зангаар б\тээлэйнгээ б\тэхэдэ, уран зураашан сэдьхэлээ ханадаг юм. Иигээд зурабал hайн байгаа, иигээд зурабал зураг ондоохоноор харагдаха hэн гэхэ мэтэ олон бодолнууд уран зураашын hанааень амаруулдагг\й, хэhэн ажалаараа hанаагаа амардагг\й, д\й д\ршэлёё, мэргэжэл шадабарияа улам м\лихэ гэжэ оролдодог юм.

Ерээд\й сагта бултанда мэдээжэ болохо зураашанай \зэсхэлэнтэ hайхан зурагуудые харахадаа, \льгэрэй орон дайдада орошоhон шэнги х\сэлдэ абтахаар байна. Буряад еhоор зураhан зурагуудтань – х\шэгэ тэнгэриин доро т\бхинэhэн амгалан тайбан буряад айл, домог т\\хын баатарнууд, энгэртэй торгон тэрлиг бэедээ нэмэрэнхэй хатад, дангинар. Урданай \льгэрэй, домогуудай д\рэн\\дые зурахада бэлэн бэшэ гэжэ уран зураашан тэмдэглэдэг. Юундэб гэхэдэ, гансал талаан бэлигтээ найдажа зурахын аргаг\й, зуралгын д\рэ б\тээл тухай тодорхой мэдээсэл хэрэгтэй ха юм. Тиимэhээ Екатерина Асалханова зураг зурахынгаа урда тээ ехэ бэлэдхэлгын ажал ябуулдаг, т\\хэ домогуудые г\нзэгыгёёр шэнжэлдэг, архивуудай мэдээсэлн\\дые \зэдэг юм.

"Буряад зураг" гээшэ монгол арадай зурагай нэгэ hалбарил болоно гэхэдэ буруу бэшэ. Арадай эгээн дуратай – улаан, шара, ногоон, х\хэ, сагаан \нгэн\\д тэндэ ехээр хэрэглэгдэдэг. Монгол арадуудта эдэ \нгэн\\д г\нзэгы удхатай. Жэшээнь – ногоон \нгэ удаан ами наhанай удхатай. Сагаан \нгэ – hайн сэбэр hанаа, шара \нгэ – дэлхэйн баялиг харуулна.

Г\нзэгы удхатай урлал Буддын шажанhаа ерээ. Екатерина м\нёё Буддын шажанай уран зураашадай б\тээлн\\дые ехээр \зэдэг болонхой. Буддын эмшэлгын бурханай, баяжалгын бурхан Вайшраванын д\рэ зураhан байна.

– Ехээр \бдёёд байхадаа эмшэлгын бурханиие зуража д\\ргэхэдэ, эдэгэhэн байнам. Харин ажалдамни бага салин т\лэдэг байгаа, баяжалгын бурханиие зурахадамни, салимни д\рбэ дахин ехэ болошоо hэн, гээд Екатерина хёёрэбэ.

Энэ миин лэ тудалга г\, али \нэхёёрёё дээдын х\сэнэй эди шэди гээшэ г\?

Нютагаймнай уран зураашан Екатерина Асалхановагай бэлиг талаан жэлhээ жэлдэ м\лиглэн, арадай т\\хэ, жэнхэни буряад еhо заншал харуулан байг лэ!

Намжилма Цыденова. Авторай фото-зурагууд