Эрх\\ хотодо \ндэhэн арадуудай хэлэн\\дэй уласхоорондын жэлдэ зорюулагдаhан «Книгамарт» гэhэн номой фестиваль \нгэрбэ.

Фестивалиин хэмжээн соо «Языки коренных народов Иркутской области: современное состояние и перспективы сохранения» темэдэ эрдэмэй-практическа конференци \нгэрhэн юм. Конференци дээрэ гурбан – эвенкн\\дэй, тофоларнуудай болон буряадуудай хэлэн\\д тухай хёёрёён гараа. Халаг, эдэ хэлэн\\д м\нёёдэрэй байдалда шухаг, \гы боложо байна.

Усть-Ордын Буряадай округой т\лёёлэгшэд эдэбхитэйгээр эндэ хабаадаба. Эрх\\гэй областиин Губернаторай нэрэhээ конференциин хабаадагшадые Эрх\\гэй областиин Губернаторай орлогшо – УОБО захиргаанай х\тэлбэрилэгшэ Анатолий Прокопьев амаршалhан юм.

– Эрх\\гэй областиин территори дээрэ 136 яhатанай зон ажаhууна. Ородууд 90 процент эзэлнэ, харин региондо \сёён ажаhуудаг арадууд шухала \\ргэ эзэлнэ. Тиихэдээ хэлэеэ гээнг\й, саашадаа сахижа ябахын тула hургуулинуудта, \хиб\\дэй сэсэрлиг\\дтэ \сэд нэтэр\\гээр зааха хэрэгтэй. Тиихэдээ энээндэ зохид байдал тогтоохо хэрэгтэй бшуу. Энэнтэй хамта арад зон т\рэл хэлэеэ мэдэхэ хэрэгтэй гэжэ ойлгохо еhотой ха юм. Гэр б\лэдёё иигэжэ ойлгохонь шухала. Олонхид, тэрэ тоодо эхэ эсэгэнэрынь, \хиб\\дэйнгээ hуралсалда т\рэл хэлэеэ мэдэхэ хэрэгтэй байhые хойшолуулна. Хэлэеэ гээбэл – арад нюур шарайгаа гээхэ, т\\хэ т\рэлёё тёёр\\лхэ, т\рэл хэлэеэ заабол сахиха хэрэгтэй. Теэд нэгэ конференциин зуура б\хы асуудалнуудые шиидэжэ болохог\й, тиибэ яабашье, бодото дурадхалнуудые оруулжа, горитой \ен\\дые тэмдэглэхэ хэрэгтэй, – гээд Анатолий Прокопьев хэлэбэ.

Эндэ бии байhан соелой х\дэлмэрилэгшэдые мэргэжэлэйнь hайндэрёёр амаршалаад, округой толгойлогшо соел болбосорол т\рэл хэлэн\\дые \зэхэ асуудалтай нягта холбоотой гэжэ тэмдэглэбэ. Хамта дээрээ т\рэл хэлэн\\дээ сахиха хэрэгтэ х\рэмёёр хубитаяа оруулжа болохо.

Округой район б\хэндэ буряад хэлэ сахиха ба саашадаа х\гжёёхэ талаар з\блёён\\д \нгэрёё, шиидэхээр шухала асуудалнууд табигдаа гэжэ Анатолий Прокопьев хэлэбэ. Усть-Ордын Буряадай округой хэрэг\\дээр д\тын з\блёён дээрэ энэ асуудал голынь болохо.

Конференци дээрэ округой захиргаанай \ндэhэн хэлэн\\дэй болон спортын \ндэhэн з\йлн\\дэй талаар таhагай дарга Вениамин Хингеев округой территори дээрэ тогтоhон буряад хэлэнэй байдал тухай хёёрэжэ \гэбэ. Тэрэнэй хэлэhээр, м\нёё \едэ энэ асуудал шиидэхын тула манай регионой гэгээрэлэй эмхи зургаануудта буряад хэлээр hуралсалай болон методическа комплекс зохеогдоо. Энээн тухай Эрх\\гэй областиин гэгээрэлэй х\гжэлтын Институдай этнорегиональна гэгээрэлэй кафедрые даагша, хэлэ бэшэгэй эрдэмэй кандидат Арюна Дармаева тодоор хёёрэжэ \гэhэн юм.

ЦНТ-эйн директор Вероника Харбанова элидхэл соогоо буряад хэлэ болон соел болбосорол сахиха тухай хёёрэбэ. ИГУ буряад филологиин кафедрые даагша, хэлэ бэшэгэй эрдэмэй кандидат Елена Шаракшинова ёёрынгёё hанал бодолнуудаараа хубаарилдаба.

Сильвия Алхансаева