Жэл б\хэндэ Сагаалганай хуралые угтуулан, б\хы дасануудта “Д\гж\\бэ” хурадаг заншалтай юм.
Шэнэ hарын гарахаhаа хоер хоног урид энэ еhо гурим д\\ргэгдэдэг. “Д\гж\\бэ” гээшэ “ЖАРА” гэhэн удхатай.
Хайша хайшаа 5 -5 сантиметр гурбалжан талха, тоhон, саахараар 60 балин хэгдэдэг. Yнэн дээрээ 10 г\, али 20 балин хэгдэдэг байха, тиигээд балин дээрээ хонхойлгожо тэмдэг\\дые табидаг, тэдэ тэмдэг\\дэйнь тоо 60 байха еhотой юм. Эдэ балингууд хадаа “Шойжол” гэжэ \хэлэй, тамын эзэниие х\ндэлхын т\лёё хэгдэдэг байха. Заал hаа юундэ 60 балин байха болоо юм гэбэл, с\\дхын туршада тэнгэридэ hуудалтай 60 бурхад хамаг амитадые сахижа байдаг, с\\дхэмнай 60 адли хубида хубаардаг байха.
Газаа хуурай м\шэрн\\д болоод hолоомоор, бусад элдэбын юумэн\\дээр балгааhан гэрэй т\хэлтэй юумэ б\тээжэ бэлдэhэн байха. Энэ гэрхэнэйнь \\дэн – “Шойжолой” аман гэжэ Д\гж\\бэдэ бэлдэлгын \едэ тоологдодог. Ламанар, h\зэгтэн олоороо уншалга доро ябажа, тэдэ балингуудаа асаржа, досоонь табидаг. Энэ уншалгын удха юуб гэбэл, h\зэгтэн “Шойжолые” эдэ балингуудаараа х\ндэлжэ, \хэл, тахал, \бшэ зоболонhоо аршалхыень гуйдаг байна. Тиигээд лэ тэрээхэн гэрхэниинь галдагдаха. Энэнь “Сор” гээшэ. Тиигэжэ “Шойжол” б\хы h\зэгтэнэй х\ндыень тогтоожо абаба гэhэн удхатай \йлэ хэрэг \нгэрдэг байна.
“Сор” галдаhан галай хажууда х\н зоной гэрhээ асарhан талха, саарhа нангин галаар хайлуулха тусхай хоердохи т\\дэг носоогдоно. Энэ хадаа жэл соо сугларhан б\хы муу муухай юумэн галдагдажа, х\нэй сэдьхэл арюудхагдаа гэhэн удхатай.
Усть-Ордын дасанда Сагаалганай урда тээ арюудхалгын т\\дэгтэ х\н зон олоороо ерэдэг заншалтай.
Февралиин 3-най \дэр хэдэн зуугаад h\зэгшэд ерэжэ, уншалгада hуужа, \дэшэлэн тээ «Д\гж\\бэдэ» хабаадаа. Шойжол сахюусаниие ламанар хураба. Ямаршье \ндэhэн яhатанай зон м\нёё х\ндэ х\шэр сагта бурханда h\зэглэжэ, \ри х\\гэдэйнгёё, д\тынгёё х\н\\дэй амгалан тайбан ябахын т\лёё зальбарна.
Усть-Ордын дасанда тосхоной, округой аймагуудhаа, Эрх\\ хотоhоо х\н зон ерэжэ, \нгэржэ байhан жэлдэ сугларhан муу юумэнhээ мултаржа, сэдьхэлээ тэгшэлбэ.
М\нёё сагта олонхи х\н\\д буддын нангин hургаалнуудые ш\тэжэ, сэбэр бодолтой, тэсэмгэй ябаха гэжэ оролдоно.
Дасанай шэрээтэ Зоригто ламхайн тэмдэглэhээр, Д\гж\\бэ б\хы еhо гуримаар \нгэрёё. Сагаалганай хуралнууд дасанда \ргэлжэлнэ.
Намжилма Цыденова
Авторай фото-зураг
| 
