Усть-Ордын арадай уран hайханай олзобориин Усть-Ордын Yндэhэн Т\бтэ – 20 жэл

Энэ ойн баяр тэмдэглэхэдэ наратай hайн \дэр байба. Энэнhээ урид Т\бэй директор Артур Павлов хани н\хэдэйнгёё hанаашархахада, «Манайда наран гараха!» гээд найдуулан хэлэhэн байгаа. Yнэхёёрёёшье, апрелиин 28-най \дэр \глёёнhёё наран гаража, газаа дулаан байба. Наран байд гээд лэ, \\лэнэй саана хоргодоод,  hалхин  дулааханаар \леэгээд абана. Тиигэбэшье энэ т\бэй коллектив hанаашархажа байгаад лэ, hайндэртэ бэлдэнэ. Айлшадынь – хамта х\дэлдэг х\н\\д, округой болон областиин      соелой эмхи зургаануудай х\дэлмэришэд нэгэшье оройтонг\йгёёр, 14 сагта сугларба. Тогтоогдоhон сагта х\гжэм зэдэлжэ, айлшадынь халуун альга ташалгаар ойн баяраа тэмдэглэжэ байгаа коллективые угтан абаба.

Арадай аман зохеолой «Худайн гол» коллектив эндэ сугларагшадые амаршалба. Артистнар арадай дуунуудые г\йсэдхэжэ, т\бэй коллективые залуу ойн баяраарнь амаршалhан юм. С\лёё сагаа \нгэргэдэг Усть-Ордын «Наран» т\бэй директор Ольга Хажеевагай нэрэhээ амаршалгын бэшэг барюулагдаба.

Х\гжэм амаршалгануудай h\\лээр т\бэй директор Артур Павлов \гэ абаба. 1995 оной декабриин 15 УОБАО  захиргаанай толгойлогшо Батагаев А.Н Тогтоолоор округой арадуудай \ндэhэн онсо шанарынь ба соел болбосорол саашадаа х\гжёёхэ зорилготойгоор «Окружной научно-методический ценрт народного творчества и культпросветработы» гэhэн эмхи зургаан «Окружной центр народного творчества» ба «Окружной центр художественных промыслов» гээд хубаагдажа,  шэнэдхэн байгуулагдаhаниие тодорхойлhон документ тэрэ уншажа \гэбэ.

Областной г\рэнэй бюджетнэ соелой «Усть-Ордынский Национальный центр художественных промыслов» гэhэн эмхи зургаан т\\хын ба соелой еhо заншалнууд дээрэ арадай олзоборилго ба буряад зоной гоелтын ба прикладной зохеон байгуулга hэргээхэ, сахиха, х\гжёёхэ ба олондо нэбтэр\\лхэ зорилготойгоор байгуулагдаhан юм. Байгуулагшань Усть-Ордын Буряадай округой захиргаан болоно.

– 1996 оной февралиин 1-hээ Анжелика Алсаткина УОБАО захиргаанай соелой талаар комитедэй  шиидхэбэреэр шэнээр тогтоогдоhон эмхи зургаанай т\р\\шын х\тэлбэрилэгшэнь болоhон юм. 1999-2003 онуудта Маргарита Тарбеева толгойлбо, 2003-2004 онуудта   А.Б. Алсаткина  дахяад бусаhан байгаа, 2004-2005 онуудта – Баир Шалбаев, харин 2005 ондо х\тэлбэрилэгшын уялга Владимир Цыбенов даажа абаhан юм. 2005 оной ноябриин 7-hоо харин би – Артур Павлов х\тэлжэ ябанаб. 1996 ондо 7 х\н х\дэлдэг байгаа, м\нёё дээрээ манай коллектив 14 х\н\\дhээ б\ридэнэ. Х\н б\хэн ёёрынгёё хэрэг ехэ hайнаар мэдэдэг, д\\ргэдэг, 9-ниинь бэрхэ уран зураашад, \нэн сэхээр х\дэлдэг мэргэжэлтэд болоно, – гээд энэ т\бэй директор тэмдэглэбэ. – Энэ эмхи зургаан бии болоhоор буряад зоной угай баялигуудые hэргээхэ талаар ехэ х\дэлмэри ябуулаа. Х\н зоной дунда арадай гоелтын ба прикладной искусство тараажа нэбтэр\\лхэ хэрэгтэ ехэ анхарал хандуулагдадаг. Т\бэй х\дэлмэрилэгшэд х\\гэдэй саадуудаар, юрэнхы эрдэмэй hургуулинуудаар, уран hайханай, искусствын hургуулинуудаар, мэргэжэл олгодог дунда ба дээдэ эмхи зургаануудаар, эдэнhээ гадна муниципальна районуудай   соелой таhагуудаар ба областной г\рэнэй соелой эмхи  зургаануудаар харилсажа х\дэлнэ.

Ямаршье ажал урмашуулха хэрэгтэ выставкэн\\д шухала шанартай ха юм.  Харагшадай анхаралда х\дэлмэрин\\дээ тушаахадаа, \ндэр мэргэжэлтэй х\н\\дэй сэгнэлтэдэ ба hанал бодолдонь х\ртэнэ бшуу. Манай т\б областной, региональна, б\гэдэ Россиин болон уласхоорондын хэмжээнэй выставкэн\\дтэ хабаададаг, \ндэр баримтануудта ба hайшаалда х\ртэдэг.

Эндэхи х\н\\д \ндэhэ яhатанай онсо ёёрын шанартай з\йлн\\дые \ндэр хэмжээн   дээрэ б\тээжэ, олоной hонирхол татана. Уран гартайшуулай б\тээhэн х\дэлмэрин\\д Улаан-Yдэ, Омск, Эрх\\ болон Шэтэ хотонуудай уран hайханай музейн\\дэй жасада, эдэнhээ гадна хилын саана (Испани, Германи, Дани, Франци,  Израиль г\рэн\\дтэ) \мсын зёёридэ хадагалагданхай.

М\нёё энэ эмхи зургаан «2014-2018 онуудта соелой х\гжэлтэ» гэhэн Эрх\\гэй областиин Г\рэнэй программын талаар «2014-2018 онуудта Усть-Ордын Буряадай округой \ндэhэн  соел   сахиха  ба  х\гжёёхэ» гэhэн зорюута ведомственнэ     программа   бэел\\лхэ хэмжээн соо х\гжэнэ ха юм.

Т\бэй ойн баяртай дашарамдуулан, Артур Павлов \гэ хэлэлгынгээ эсэстэ эмхи  зургаанайнгаа х\дэлмэрилэгшэдтэ болон ветерануудта Баяр баясхаланай    бэшэг\\дые  барюулба.

Округой захиргаанай талаhаа округой захиргаанай ажал ябуулга хангаха таhагай ноен Вениамин Хингеев, \ндэhэ яhатанай хэлэн\\д дээрэ гэгээрэлэй таhагай дарга Владислав Хантаев, \ндэhэн соелой талаар таhагай мэргэжэлтэд Елена Обосхонова болон Светлана Ербаткина гэгшэд амаршалгын \гэн\\дые хэлэбэ.

– 20 жэлэй туршада олон \еын х\н\\д х\дэлжэ гараа. Хэжэ байгаа ажалайнгаа еhо заншалнуудые сахижа, т\рэл хизаарайнгаа, округойнгоо т\\хээр hонирходог, шудалдаг х\н\\дтэ \еhёё \едэ дамжуулан \гэхэ гэжэ таанар оролдонот, – гэжэ Вениамин Хингеев тэмдэглэжэ, зохеон байгуулгын шэнэ амжалтануудые х\сэбэ.

Эрх\\гэй областиин Губернаторай орлогшо – округой захиргаанай х\тэлбэрилэгшэ Марина Ивановагай нэрэhээ Вениамин Трофимович олон жэлдэ мэргэжэлэй \ндэр хэмжээн дээрэ \нэн сэхээр ажаллаhанай т\лёё Артур Павловта Эрх\\гэй областиин Губернаторай Х\ндэлэлэй грамота болон 5 мянган т\хэригэй м\нгэн шан барюулба.

Округой захиргаанай       соелой таhагай талаhаа \ндэhэн  соел  сахижа  ба  х\гжёёжэ байhанайнгаа т\лёё Клавдия Алексеева, Екатерина Осипова, Саяна Моргорова, Анжелика Алсаткина, Виктория Банаева, Юлия Хангаева гэгшэд Баяр баясхаланай бэшэг\\дээр урмашуулагдаhан байгаа.

Ондоо эмхи зургаануудай директорн\\д Людмила Шадаева, Вероника Харбанова, Геннадий Хажеев, «Талын аялганууд» ансамблиин коллективhээ Татьяна Галсанова, Валентина Жамбалова гэгшэд иимэ ушарhаа тала тээ \лэнг\й, хани н\хэдёё ойн баяраарнь амаршалhан юм. М\н лэ ойн баярые тэмдэглэгшэдые \ндэhэн арадуудай т\бэй коллектив амаршалаа.

Эдэнэрhээ гадна х\ршэ   Боохоной, Оhын, Баяндайн болон Ойхоной районуудhаа делегацинууд ойн баярта ерэhэн юм. Эдэнэр олон жэлн\\дэй туршада энэ т\бтэй хани барисаатайгаар х\дэлнэ. Районуудта уран hайханай hургуулинуудта х\дэлдэг уран гартайшуул т\бэй эмхидхэдэг элдэб мастер-классуудта, семинар-практикумда, выставкэн\\дтэ хабаадажа, ёёрынгёё б\тээhэн х\дэлмэрин\\дээ асаржа, туhатай      мэдээсэлн\\дые абадаг.

Т\бэй урдахи х\тэлбэрилэгшэ, м\нёё ажалай ветеран Маргарита Тарбеева амаршалгын \гэн\\дые хэлэхэдээ: «Манай соел болбосорол нэрэтэй т\рэтэй хэмжээн дээрэ урагшаа дабшана, дээдэ мэргэжэлтэй х\н\\д т\рэл коллективтэм х\дэлнэ гэжэ мэдэрхэдээ баяртайб.  Саашадаа шэнэ амжалтануудые туйлажа, эхилhэн хэрэгээ ургажа ябаа залуу \етэндэ дамжуулжа х\дэлхыетнай х\сэнэб!», – гэжэ тэмдэглэбэ.

*айндэртэ ахалагша классуудай hурагшад Э. Куклинай коллекциhээ гоелтонуудые харуулба.

Ойн баярай хэмжээн соо т\бэй уран гартайшуулай ба уран зураашадай выставкэ  нээгдэжэ харуулагдаба. Эдуард Куклинай, Аюна Романовагай болон Анжелика Алсаткинагай экспозицин\\д выставкын ехэ заал эзэлбэ.

Энэнhээ урид Эрх\\гэй областиин уран hайханай музейн х\дэлмэришэн Тамара Драница, Эрх\\гэй хизаар ороноо шэнжэлэлгын музейе химгадан сахигша Ольга Чернявская иишэ орожо хараhан байгаа. Виктория Банаевагай хэлэhээр, олон жэлэй д\й д\ршэлтэй хани н\хэдынь выставкэ шадамараар гоеогдонхой гэжэ тэмдэглэhэн юм. Эндэ А. Романовагай «Хатан» гэжэ hажаажа оегдоhон хубсаhан,  Э. Куклинай б\тээhэн буряад эхэнэрэй гоелтонууд, А. Алсаткинагай огторгойдо ба наранда h\гэдэхэ д\рэн\\д табигдаба.

Т\бэй территори дээрэ баригдаhан шэнэ h\ри соо  Станислав Николаевай модоор б\тээhэн хореод шахуу х\дэлмэрин\\д табигдаба. Тэндэ хубсаhа хунар, амhартануудые болон бёёгэй хэрэгсэлн\\дые хадагалха с\нд\\г\\д ороно.

ЦХНП-дэ ерэhэн х\н  б\хэн дуратай з\йлн\\дээ  худалдажа абаха аргатай ха юм, \нэ сэнгынь ехэ бэшэшье hаа, буряад соелой удхатай. Экскурсоводой hонирхолтой хёёрёё шагнажа, буряад арадай т\\хэhээ ехые мэдэжэ абаха аргатай болоно. 20 жэлэй дабаан дээрэhээ арадай олзоборилггын уран hайханай Т\б – Усть-Ордын Буряадай округой нюур  шарай гээд  омогорхомоор хэлэжэ боломоор байна.

Сильвия АЛХАНСАЕВА. Авторай буулгаhан фото-зурагууд